جدول محتوا

مدیریت راه‌های هوایی

خلاصه

مدیریت راه­‌های هوایی ارزیابی، نقشه ریزی و استفاده از فرایند­ها و وسائل پزشکی با هدف حفظ و برقراری مجدد تهویه‌­ی هوا در بیمار. انجام این فرایند­ها در بیمارانی که تحت بیهوشی عمومی قرار دارند و در بیمارانی که از نارسایی تنفسی یا انسداد حاد مجاری هوایی رنج می‌­برند، اندیکاسیون دارد.

در انتوباسیون اندوتراکئال هنگام بیهوشی عمومی لوله‌­ای از راه دهان داخل نای تعبیه می‌­شود تا اکسیژن بدن را از طریق ونتیلاسیون (تهویه) مکانیکی تأمین کند. شخص انجام دهنده­‌ی فرایند انتوباسیون باید بتواند با کمک یک لارنژوسکوپ مستقیماً لوله­‌ای که قرار است تعبیه کند را ببیند. برای اطمینان از قرار­گیری صحیح لوله باید بتوان CO2 بازدمی را اندازه گرفت و صداهای دوطرفه‌­ی ریوی را در سمع ریه شنید. عوارض جانبی همراه با انتوباسیون اندوتراکئال عبارتند از؛ آسیب دندانی، قرارگیری اشتباه لوله در مری، خطر شکل‌­گیری عفونت و تنگ شدن نای. اگر انتوباسیون طولانی مدت لازم باشد، می‌توان پروسه­‌ی تراکئوستومی را انجام داد. این فرایند با ایجاد یک سوراخ بازگشت­‌پذیر یا دائمی زیر غضروف کریکوئید همراه است. کریکوتیروتومی به عنوان یکی از آخرین روش­‌های موجود شناخته شده و در موارد اورژانسی مثلاً هنگام انسداد حاد مجاری هوایی به وسیله‌­ی خون، ادم یا یک جسم خارجی انجام می‌­شود. در این روش یک برش در غشای بین تیروئید و غضروف کریکوئید زده می­‌شود تا بتوان به مجاری هوایی دسترسی پیدا کرد.

وقتی به وسیله­‌ی یکی از روش­‌های بالا به راه‌­های هوایی دسترسی پیدا کردیم، از تهویه­‌ی مکانیکی به عنوان کمک کننده یا جایگزین تنفس خود­به­‌خود و طبیعی استفاده می­‌کنیم. برای رسیدن به بهترین تهویه و اکسیژن‌­رسانی می‌­توانیم آهنگ نفس کشیدن، میزان اکسیژن ورودی به ازای هر نفس، فشار هوای ورودی و سایر پارامترهای مربوطه را تنظیم کنیم. عوارض جانبی ونتیلاسیون مکانیکی عبارتند از باروتروما (مثلاً پنوموتوراکس و پنومومدیاستن) و آسیب ریوی به وجود آمده توسط ونتیلاتور که از لحاظ بالینی علائمی شبیه ARDS می­‌دهد. تهویه‌ی مکانیکی حمایتی وقتی برداشته می­‌شود که بیمار بتواند بصورت خود­به‌­خود به اندازه‌­ی کافی تنفس داشته باشد. (اصطلاحا به فرایند برداشتن تهویه‌­ی مکانیکی می­‌گوییم از شیر گرفتن).

انتوباسیون

انتوباسیون اندوتراکئال
  • تعریف: جاگذاری دهانی-نایی یا بینی-نایی یک لوله­‌ی دارای کاف زیر طناب­‌های صوتی
  • اندیکاسیون­‌ها
    • بیهوشی عمومی
    • نارسایی (در حال شکل­‌گیری نارسایی) تهویه­‌ی هوایی یا اکسیژن­‌رسانی
      • انسداد مجرای هوایی
      • آسم شدید و حاد یا تشدید COPD (انسداد شدید برونش­‌ها)💬
    • معیار کُمای گلاسکو ≤8💬
  • فرایند
    • قبل از اکسیژن رسانی: استفاده از ماسک صورت اکسیژن 100% قبل از انتوباسیون برای اطمینان حاصل کردن از داشتن زمان کافی طی انتوباسیون.💬  
    • بیهوشی (مثلاً با پروپوفول (propofol))
    • شُل کردن عضلات (مثلاً با سوکسینیل کولین (succinylcholine))💬
    • کمی گردن بیمار را فلکس می­‌کنیم (موقعیت خرناس کشیدن (sniffing position))
    • جاگذاری لوله‌­ی اندوتراکئال با کمک یک لارنژوسکوپ: نوک لوله را هنگام وارد شدن به حنجره و عبور از طناب­‌های صوتی مشاهده کنید (مشاهده­‌ی مستقیم).
    • نشانه­‌های جاگذاری صحیح لوله
      • سمع قرینه و دو طرفه­‌ی صداهای ریوی💬
      • اندازه­‌گیری سطح گاز CO2 در هوای بازدمی (CO2 انتهای هوای جاری)
      • قسمت نوک لوله باید 2-6 سانتی­‌متر بالای غضروف کارینا باشد (در صورت لزوم ارزیابی با عکس­‌برداری X-ری)💬
    • در صورتی که از موقعیت صحیح نوک لوله اطمینان حاصل کردیم کاف را از باد پر می­‌کنیم تا دو موقعیتش ثابت بماند.
  • انتوباسیون با توالی سریع
    • یک روش انتوباسیون به­‌وسیله­‌ی یک لوله­‌ی داخل تراشه­‌ای برای مدیریت اورژانسی راه­‌های هوایی که با بیهوش کردن سریع بیمار و بعد استفاده از یک داروی فلج­‌کننده همراه است.
    • تفاوت اصلی این روش با انتوباسیون قدیمی این است که در روش قدیمی دارو­های کوتاه اثر که دوز­هایشان بر اساس وزن بیمار تعیین می­‌شد، به کار می­‌رفته (در حالی که در روش جدیدتر به صورت تدریجی دوز را بالا می­‌بریم) تا بتواند قبل از تهویه­‌ی ماسکی-دریچه­‌ای کارش را انجام داده و بتوانیم سریع‌تر انتوباسیون را آغاز کنیم.
عوارض جانبی انتوباسیون
  • عوارض زود­هنگام
    • آسیب دندانی
    • ورود لوله‌­ی انتوباسیون به داخل مری
    • انتوباسیون برونشی یک­‌طرفه💬
    • پاره شدن نای
    • خون­‌ریزی
    • آسپیراسیون ریوی
    • شکل­‌گیری عفونت
  • عوارض دیررس پس از انتوباسین: آسیب­‌های طناب­‌های صوتی، به‌­وجود آمدن گرانولوم در تار­های صوتی
  • عوارض جانبی انتوباسیون طولانی‌­مدت
    • تنگی نای💬 و نرم­‌شدگی نای یا نراکئومالاسی💬
  • ویژگی‌­های بالینی: دشواری تنفسی و استریدور دمی
  • درمان: بسته به وسعت آسیب راه‌­های موجود عبارتند از، اصلاح قسمت درگیر نای از راه لیزر­درمانی، استنت­‌گذاری یا برداشتن قسمت درگیر از راه جراحی
  • فیبروز ریوی: پیش­گیری به­‌وسیله­‌ی ونتیلاسیون محافظت­‌کننده از ریه
اکستوباسیون (خارج کردن لوله­‌ی تنفسی)
  • ساکشن یا مکش راه‌­های هوایی قبل از اکستوباسیون برای رساندن ریسک آسپیراسیون به حداقل (برای مثال ساکشن مایعات و مواد خارجی)
  • معیار­های اکستوباسیون
    • تنفس خود­به خود کافی و درست
    • وجود رفلکس­‌های محافظت کننده (رفلکس بلع و سرفه)
    • سطح هوشیاری مناسب (مثلاً باز کردن چشم‌­ها، پیروی از دستورات) 
لوله‌های داخل‌تراشه‌ای (کپشن)

(1) لوله ی داخل تراشه ای تقویت شده: بخش فلزی فنر-مانند داخل دیواره ی لوله جاسازی شده است (2) لوله‌ی Magil: شعاع انحنای استاندارد دارد

لطفاً برای دسترسی کامل به تمام محتویات، اشتراک ویژه تهیه کنید.

error: محتوا محافظت‌شده می‌باشد