جدول محتوا
بافت‌شناسی و ویژگی‌های غضروف‌ها
خلاصه
غضروف نوعی بافت همبند است که با فشار و کشش لازم برای حرکت مکانیکی سازگار است. از غضروف‌ها (سلول‌های غضروفی) و یک ماتریکس خارج سلولی اختصاصی (ECM) تشکیل شده است. سه نوع غضروف وجود دارد: غضروف هیالین (غلیظ‌ترین نوع، به عنوان مثال در تیغه بینی)، غضروف فیبرو (مثلاً در دیسک‌های بین مهره‌ای)، و غضروف الاستیک (مثلاً در گوش). غضروف شامل عروق نیست و مواد مغذی را از طریق انتشار توسط غشای غضروفی (پریکندریوم) یا مایع مفصلی (مایع سینوویال) دریافت می‌کند. در طی رشد اسکلتی جنینی، استخوان‌های متعددی در ابتدا به عنوان مدل‌های غضروفی تولید می‌شوند که سپس در رحم یا پس از تولد استخوانی می‌شوند.
بخش‌های سازنده غضروف‌ها
سلول‌های غضروفی:
- کندوبلاست:
- از سلول‌های پیش ساز مزانشیمی ایجاد می‌شود.
- تمامی سلول‌ها قادر به تقسیم سلولی برای تولید سلول‌های غضروفی تکثیر هستند.
- ترشح ماتریکس خارج سلولی (ECM)
- کندوسیت:
- از کندروبلاست‌ها ایجاد می‌شود.
- تولید و نگهداری ECM
- در حفره‌های (لاکوناها) ECM قرار دارند.
- دیگر قادر به تقسیم سلولی در مرحله بلوغ خود نیستند.
- نقش مهمی در استخوان سازی اندوکُندرال دارد که برای موارد زیر ضروری است:
- رشد سیستم اسکلتی جنین
- رشد طولی استخوان
- ترمیم استخوان پس از شکستگی
ماتریکس خارج سلولی غضروف:
- تولید شده توسط: کندروبلاست‌ها و کندروسیت‌ها
- اجزاء: ترکیب ECM ویژگی‌های انواع مختلف غضروف را تعیین می‌کند:
- انواع مختلف کلاژن
- مولکول‌های پروتئوگلیکان با زنجیره‌های جانبی گلیکوزآمینوگلیکان‌ها
- گلیکوپروتئین‌ها، به عنوان مثال کندرونکتین، که ارتباطی بین ECM و سلول‌های غضروفی ایجاد می‌کند.
چپ (شرایط نرمال): پروتئوگلیکان‌های داخل ماتریکس غضروف آب ذخیره کرده و فیبریل‌های کلاژنی غضروف اتساع ناشی از ذخیره آب را محدود می‌کنند. نتیجه نهایی این است که بافت غضروفی علی رغم تحت فشار بودن، حالت ارتجاعی خود را حفظ می‌کند (مانند یک فنر).
وسط (نیروی فشارنده): وارد شدن نیرو روی غضروف منجر به فشرده شدن فیبرهای کلاژنی و پروتئوگلیکان‌ها شده و نهایتاً آب از غضروف خارج می‌شود.
راست (برداشته شدن فشار): برداشته شدن فشار از روی غضروف منجر به جذب مجدد آب به پروتئوگلیکان‌ها شده و در نتیجه غضروف به حجم و کشش نرمال خود باز می‌گردد.
© AMBOSS
پری‌کوندریوم:
- تعریف: بافت همبند متشکل از یک لایه فیبری بیرونی و یک لایه غضروفی داخلی، که غضروف الاستیک و خارج مفصلی را احاطه کرده است:
- لایه فیبری خارجی شامل رگ‌های خونی، لنفاوی و اعصاب است که همگی مواد مغذی را برای غضروف فراهم می‌کنند و محصولات ناشی از متابولیک را تخلیه می‌کنند:
- غضروفی که توسط پریکندریوم احاطه نشده است (مثلاً غضروف مفصلی) توسط مایع سینوویال و یک شبکه عروقی زیر غضروفی تامین می‌شود.
- لایه غضروفی داخلی حاوی سلول‌های پیش ساز است که غضروف را بازسازی می‌کند.
- لایه فیبری خارجی شامل رگ‌های خونی، لنفاوی و اعصاب است که همگی مواد مغذی را برای غضروف فراهم می‌کنند و محصولات ناشی از متابولیک را تخلیه می‌کنند:
نکته: غضروف مفصلی و فیبرو غضروفی توسط پریکندریوم احاطه نشده‌اند.