مخچه بخشی از هایندبرین (hindbrain) است که داخل حفره جمجمهای خلفی، زیر لوبهای اُکسیپیتال مغز و در پشت ساقهی مغز قرار دارد. مخچه از 3 لوب (قدامی، خلفی و لوب فلوکولوندولار) تشکیل شده است. از نظر عملکرد به سه ناحیه تقسیم میشود. این ناحیهها عبارتند از نواحی جانبی به نام مخچه-مغزی (cereberocerebellum) که اطلاعات حسی را از قشر مغز دریافت کرده و مسئول برنامهریزی حرکاتی است که قرار است انجام شوند (برنامهریزی حرکتی بدن)؛ مخچه-نخاعی (spinocerebellum، که از نواحی کرمینه و نواحی بینابینی تشکیل شده) که اطلاعات حس عمقی را از ستونهای پشتی نخاع دریافت کرده و مسئول هماهنگی حرکات بدن (عملکرد حرکتی) میباشد؛ و مخچه-وستیبولی (vestibulocerebellum، تشکیلشده از لوب فلوکولوندولار) که اطلاعات را از هستههای وستیبولی و قشر بینایی دریافت کرده و مسئول حفظ تعادل بدن و حرکات چشمی است. قشر مخچه اطلاعات دریافتی از 3 بخش آوران (یعنی مغز، نخاع و هسته وستیبولار) را به 4 هسته مخچهای داخل ماده سفید (هسته دندانهای، امبولیفرم، گلوبوس و فاستیجیال) میرساند. هستههای مخچهای پیامهای عصبی وابران را به تالاموس، هستههای قرمز و تشکیلات مشبک انتقال میدهند تا عملکردهای مخچهای انجام گیرند. مسیرهای مخچهای از راه پدانکولهای مخچهای عبور میکنند.
نگاه کلی
تصویر1، برش ساژیتال مغز
تصویر2، منظر قاعده مغز
ساختار
تصویر3، مخچه (شماتیک)
تصویر4، مخچه (منظر شکمی)
تصویر5، ساقه مغز و پدانکولهای مخچهای:
تصویر6، مخچه و ساقه مغز
برش عرضی
قشر خارجی مخچه از مدولای داخلی آن تیرهتر است. هسته دندانهای (فلشها) بصورت یک خط موجی سیاه داخل مدولا قابل تشخیص است (تضاهر کرم کاکائویی). هسته دندانهای از نظر عملکردی جزئی از نئوسربلوم (مخچه جدید) است و هماهنگیهای حرکتی همان سمت را با انتقال پیامهای وابران به تالاموس انجام میدهد.
Source: © IMPP
برش عرضی
قشر مخچه (در لبههای این نمونه) از مدولای زیرین خود تیرهتر است. هسته دندانهای (فلش) از نظر عملکردی بخشی از نئوسربلوم میباشد. فیبرهای وابران از هسته دندانهای به تالاموس (بخشی از دیانسفالون) میروند.
Source: © IMPP
نکته: فتق لوزه مخچهای از راه فورمامن مگنوم ممکن است در مالفورماسیون چیاری (Chiari) یا افزایش فشار داخلجمجمهای رخ دهد که میتواند منجر به وارد شدن فشار روی ساقه مغز و ایست قلبی-تنفسی شود.
لوبها و شیارها
تصویر7، لوبهای مخچه
تصویر8، لوبهای مخچه 2
تصویر9،لوبهای مخچه 3