جدول محتوا

مخچه

خلاصه

مخچه بخشی از هایندبرین (hindbrain) است که داخل حفره جمجمه‌ای خلفی، زیر لوب‌های اُکسیپیتال مغز و در پشت ساقه‌ی مغز قرار دارد. مخچه از 3 لوب (قدامی، خلفی و لوب فلوکولوندولار) تشکیل شده است. از نظر عملکرد به سه ناحیه تقسیم می‌شود. این ناحیه‌ها عبارتند از نواحی جانبی به نام مخچه-مغزی (cereberocerebellum) که اطلاعات حسی را از قشر مغز دریافت کرده و مسئول برنامه‌ریزی حرکاتی است که قرار است انجام شوند (برنامه‌ریزی حرکتی بدن)؛ مخچه-نخاعی (spinocerebellum، که از نواحی کرمینه و نواحی بینابینی تشکیل شده) که اطلاعات حس عمقی را از ستون‌های پشتی نخاع دریافت کرده و مسئول هماهنگی حرکات بدن (عملکرد حرکتی) می‌باشد؛ و مخچه-وستیبولی (vestibulocerebellum، تشکیل‌شده از لوب فلوکولوندولار) که اطلاعات را از هسته‌های وستیبولی و قشر بینایی دریافت کرده و مسئول حفظ تعادل بدن و حرکات چشمی است. قشر مخچه اطلاعات دریافتی از 3 بخش آوران (یعنی مغز، نخاع و هسته وستیبولار) را به 4 هسته مخچه‌ای داخل ماده سفید (هسته دندانه‌ای، امبولی‌فرم، گلوبوس و فاستیجیال) می‌رساند. هسته‌های مخچه‌ای پیام‌های عصبی وابران را به تالاموس، هسته‌های قرمز و تشکیلات مشبک انتقال می‌دهند تا عملکردهای مخچه‌ای انجام گیرند. مسیرهای مخچه‌ای از راه پدانکول‌های مخچه‌ای عبور می‌کنند.

آناتومی

  • نگاه کلی

    • موقعیت
      • حفره جمجمه‌ای خلفی بالای سوراخ بزرگ (foramen magnum)
      • زیر لوب‌های اُکسیپیتال و تمپورال
      • پوشیده‌شده توسط پرده مغزی (نرم‌شامه)
      • متصل به ساقه مغز از راه 3 جفت پدانکول
      • جداشده از بصل‌النخاع و پل‌های مغزی توسط بطن چهارم
    • عملکرد
      • کنترل تعادل و تنظیم حرکات چشمی
      • برنامه‌ریزی حرکاتی که قرار است انجام شوند
      • هماهنگی حرکات پیچیده و پشت سر هم
      • حفط تون عضلانی

برش ساژیتال مغز

تصویر1، برش ساژیتال مغز


منظر قاعده‌ای مغز

تصویر2، منظر قاعده مغز


ساختار

  • دو نیم‌کره مخچه‌ای در خط وسط توسط کرمینه مخچه‌ای از هم جدا شده‌اند.
  • لوزه (tonsil) مخچه‌ای یک لوبول بیضوی واقع روی سطح قدامی-میانی هر نیم‌کره محچه‌ای است که بالای فورامن مگنوم نیز قرار دارد.
  • شیارها و سولکوس‌های متعدد، لوب‌های مخچه‌ای را از هم جدا می‌کنند.

مخچه (شماتیک)

تصویر3، مخچه (شماتیک)


مخچه (منظر شکمی)

تصویر4، مخچه (منظر شکمی)


ساقه مغز و پدانکول‌های مخچه‌ای

تصویر5، ساقه مغز و پدانکول‌های مخچه‌ای:

  • منظر پشتی
  • تکتوم مزانسفالی و حفره رومبوئید ساختارها و عملکردهای متمایزی دارند. حفره رومبوئید توسط 3 جفت پدانکول مخچه‌ای (فوقانی، میانی و تحتانی) پوشیده شده است که ساقه مغز را به قشر همان سمت مخچه متصل می‌کند.

مخچه و ساقه مغز

تصویر6، مخچه و ساقه مغز


 

مخچه

برش عرضی

قشر خارجی مخچه از مدولای داخلی آن تیره‌تر است. هسته دندانه‌ای (فلش‌ها) بصورت یک خط موجی سیاه داخل مدولا قابل تشخیص است (تضاهر کرم کاکائویی). هسته دندانه‌ای از نظر عملکردی جزئی از نئوسربلوم (مخچه جدید) است و هماهنگی‌های حرکتی همان سمت را با انتقال پیام‌های وابران به تالاموس انجام می‌دهد.

Source: © IMPP

مخچه 2

برش عرضی

قشر مخچه (در لبه‌های این نمونه) از مدولای زیرین خود تیره‌تر است. هسته دندانه‌ای (فلش) از نظر عملکردی بخشی از نئوسربلوم می‌باشد. فیبرهای وابران از هسته دندانه‌ای به تالاموس (بخشی از دیانسفالون) می‌روند.

Source: © IMPP

نکته: فتق لوزه مخچه‌ای از راه فورمامن مگنوم ممکن است در مالفورماسیون چیاری (Chiari) یا افزایش فشار داخل‌جمجمه‌ای رخ دهد که می‌تواند منجر به وارد شدن فشار روی ساقه مغز و ایست قلبی-تنفسی شود.

لوب‌ها و شیارها

  • سه لوب
    • لوب قدامی
    • لوب خلفی
    • لوب فلوکولوندولار
  • شیارهای اصلی
    • شیار اولیه لوب‌های قدامی و خلفی را از هم جدا می‌کند.
    • شیار خلفی-جانبی لوب خلفی را از لوب فلوکولوندولار جدا می‌کند.

لوب‌های مخچه

تصویر7، لوب‌های مخچه


لوب‌های مخچه 2

تصویر8، لوب‌های مخچه 2


لوب‌های مخچه 3

تصویر9،لوب‌های مخچه 3


 

لطفاً برای دسترسی کامل به تمام محتویات، اشتراک ویژه تهیه کنید.

error: محتوا محافظت‌شده می‌باشد