جدول محتوا

کیسه صفرا و صفرا

خلاصه

کیسه صفرا یک ارگان داخل‌صفاقی است که از اندودرم نشأت گرفته و زیر کبد جای دارد. این ارگان به فوندوس، تنه، اغلب یک انفاندیبولوم (قیف) و گردن تقسیم‌بندی می‌شود. کیسه صفرا توسط شریان سیستیک، شاخه‌ای از شریان هپاتیک راست خونرسانی شده و خون وریدی‌اش از راه ورید سیستیک . سینوزوئیدهای کبدی تخلیه می‌گردد. این ارگان عصبدهی سمپاتیک خود را از راه شبکه‌ی سیلیاک، عصبدهی پاراسمپاتیک را از عصب واگ و عصبدهی حسی را از شاخه‌های عصب فرنیک دریافت می‌کند. عملکرد اصلی کیسه صفرا ذخیره‌ی صفرا است. صفرا مایعی است که توسط کبد ترشح شده و اعمالش عبارتند از تسهیل هضم، خنثی‌سازی اسید معده، جذب چربی و دفع بیلی‌روبین و کلسترول. مجرای صفراوی که به دو بخش مجرای داخل کبدی و مجرای خارج‌کبدی تقسیم می‌شود، صفرا را به روده‌ی باریک انتقال می‌دهد. داکتال‌ها مجاری صفراوی داخل کبدی هستند که با هم یکی شده و مجاری هپاتیک راست و چپ را تشکیل می‌دهند، این مجاری صفرا را از کبد دریافت می‌کنند. مجاری صفراوی خارج‌کبدی عبارتند از مجرای سیستیک  و مجرای هپاتیک مشترک که باهم یکی شده و مجرای صفراوی مشترک را می‌سازند. مجرای صفراوی مشترک با مجرای پانکراسی یکی شده و به آمپول کبدی-پانکراسی در دوازدهه تخلیه می‌شود. اشباع بیش از حد صفرا توسط کلسترول و بیلی‌روبین منجر به ایجاد سنگ‌های صفراوی می‌شود. بیماری‌های شایع مجاری صفراوی عبارتند از کوله‌سیستیت، کلانژیت اسکلروزان اولیه، آترزی صفراوی و … .

کیسه صفرا

کیسه صفرا یک ارگان توخالی و گلابی شکل است که روی صفحه سیستیک (بستر کیسه صفرا) زیر سگمان‌های IVB و V کبد، جا دارد. صفحه سیستیک یک بافت fibroareolar است که سطح فوقانی کیسه صفرا را به کبد متصل می‌کند.

آناتومی

  • موقعیت: ارگانی داخل صفاقی است
  • اندازه و حجم
    • طول: 7-10cm
    • عرض: 5cm (در پهن‌ترین نقطه)
    • حجم
      • 30-35mL در شرایط نرمال
      • در صورت انسداد مجرای سیستیک می‌تواند تا 300mL نیز نگه دارد
    • بخش‌ها/ ساختار
      • فوندوس
      • تنه
      • انفاندیبولوم: بخشی از تنه تا گردن باریک می‌شود (قیف)
        • گاهی اوقات به عنوان بخشی از گردن کیسه صفرا شناخته می‌شود
      • گردن: به مجرای سیستیک متصل می‌شود ← مجرای کبدی مشترک ← مجرای صفراوی مشترک
درخت صفراوی خارج کبدی

مجاری کبدی راست و چپ به یکدیگر متصل می‌شوند تا مجرای کبدی مشترک را بسازند. سپس مجرای سیستیک به مجرای هپاتیک مشترک اتصال می‌یابد تا مجرای صفراوی مشترک را ایجاد کند. مجرای پانکراسی اصلی به داخل مجرای صفراوی مشترک تخلیه می‌شود. دهانه‌ی مجرای صفراوی مشترک به بخش نزولی دوازدهه می‌رسد.

© AMBOSS

لطفاً برای دسترسی کامل به تمام محتویات، اشتراک ویژه تهیه کنید.

error: محتوا محافظت‌شده می‌باشد