مفاصل ساختارهایی در سیستم اسکلتی عضلانی هستند که نوع و دامنه حرکت بین دو یا چند استخوان مجاور را تنظیم میکنند و به اعضای بدن امکان میدهند به طور هماهنگ حرکت کنند. آنها را میتوان بر اساس ساختار آنها (مفاصل سینوویال، غضروفی و فیبری) یا میزان تحرک آنها (دیارتروز و سیناتروز) گروهبندی کرد. مفاصلDiarthroses (مفاصل سینوویال) آزادانه متحرک هستند و از عناصری (مانند فضای داخل مفصلی، مایع سینوویال، کپسول مفصلی) تشکیل شدهاند که امکان حرکات کم اصطکاک بین سطوح مفصلی مخالف و ساختارهای حمایت کننده (مانند رباطها، منیسک ها، دیسک های مفصلی) را فراهم میکنند. محدوده و محورهای حرکت مفصل سینوویال با توجه به شکل اجزای تشکیلدهنده آن تعیین میشود. نمونههایی از مفاصل سینوویال شامل مفاصل لولایی، مفاصل زینی، مفاصل صفحه، و مفاصل گوی و کاسه هستند. مفاصلSynarthroses (مفاصل فیبری) غیرمتحرک هستند و توسط بافت همبند ضخیم به هم متصل میشوند. بسته به نوع بافتی که سطوح مفصلی را به هم متصل میکند، سیناترروزها به چهار نوع دیگر طبقه بندی میشوند: سیندسموز، سینکندروز، سمفیز و سینوستوز.
مفاصل اتصالات بین انتهای استخوآنهای نزدیک به هم هستند که حرکات خاصی را امکان پذیر میکنند. آنها را میتوان بر اساس نوع بافت همبند (ساختاری) یا میزان تحرک بین استخوآنها (عملکردی) طبقه بندی کرد.
دستهبندی عملکردی | متحرک آزاد (دیاتروز) | مفصل اندک متحرک (آمفیاتروز) | مفصل ثابت (سیناتروز) |
دستهبندی ساختاری |
|
|
|
اتصال |
|
|
|
بازهی حرکت (ROM) |
|
|
|
مثالها |
|
|
|
تصویر 1، ساختار مفاصل سینوویال گوی و کاسه: یک مفصل گوی و کاسه اجازه میدهد حرکات و چرخش اندام در چند جهت صورت گیرد. این مفصل توسط یک کپسول مفصلی حاوی یک حفرخ مفصلی پر شده با مایع سینوویال، احاطه شده است. حرکات و کنترل مفصل توسط فعال شدن عضلات آگونیست (مانند عضله چهارسر ران هنگام اکستنشن زانو) و نیروی مقابل تولید شده توسط عضلات آنتاگونیست (مانند عضلات همسترینگ هنگام اکستنشن زانو) صورت میگیرد.