منو
منو
جدول محتوا
دیورتیکول مکل
خلاصه
دیورتیکول مکل شایعترین آنومالی مادرزادی دستگاه گوارش است که به علت بسته شدن ناقص مجرای امفالومزانتریک به وجود می‌آید. تقریباً 2 اینچ طول دارد و حدود دو فوت (60 سانتی‌متر) در پروگزیمالِ دریچه ایلئوسکال قرار دارد. در 2% جمعیت دیده می‌شود و در مردان دو برابر بیشتر از زنان رخ می‌دهد. لایه‌یِ مخاطی دیورتیکول مکل می‌تواند از جنس خود ایلئوم یا از بافت‌های هتروتوپیک (شایعترینِ آن؛ بافت مخاطی معده) باشد. اغلب بدون علامت است و به صورت تصادفی در تصویربرداربی‌ها یا جراحی شکمی یافت می‌شود. یافته اصلیِ آن هنگامی که علامتدار شود، معمولاً خونریزی بدون درد دستگاه گوارش تحتانی (هماتوشزی) در کودکان کمتر از 2 سال است. بیماران همچنین ممکن است با علائم انسداد روده (Intussusception، ولولوس)، دیورتیکولیت، و به طور نادر پریتونیت به علت پرفوراسیون دیورتیکول مواجه شوند. هنگامی که در یک بیمار با خونریزی دستگاه گوارش تحتانی و شکم حاد بررسی‌های لازم صورت گرفت و علتی برای آن پیدا نشد باید به دیورتیکول مکل شک کرد. تست‌های با حساسیت بالا و اختصاصیت بالا برای دیورتیکول مکل شامل: اسکن مکل (سینتیگرافی تکنزیوم 99)، CT آنژیوگرافی و لاپاراسکوپی تجسسی است. همه‌ی دیورتیکول‌های مکلی که علامتدار یا عارضه‌دار شده‌اند باید تحت رزکسیون جراحی قرار بگیرند. هنگامی که یک دیورتیکول مکل به صورت تصادفی و در هنگام جراحیِ یک کودک پیدا می‌شود باید آن را رزکسیون کرد. دریک فرد بالغ < 50 سال فقط باید مواردی را رزکت کرد که ریسک فاکتورهای عارضه‌دار شدن را (مثلاً: دیورتیکول با پایه پهن و دراز) داشته باشند؛ دیورتیکول مکل بدون علامتی که به صورت اتفاقی در imaging یافت می‌شود نیازی به رزکسیون ندارد.
اپیدمیولوژی
- شیوع: شایعترین آنومالی مادرزادی دستگاه گوارش (حدود 2%جمعیت)
- جنسیت: ♂> ♀ (2:1)
- سن: <2 سال
پاتوفیزیولوژی
- مجرای امفالومزنتریک (ویتلینی یا ویتلینواینتستینال) ساختاری توبولی و باز است که کیسه زرده را به دستگاه گوارش (alimentary tract) رویان وصل می‌کند.
- این لوله به طور معمول در هفته ششم بسته می‌شود.
- بسته‌شدن ناقص مجرای امفالومزانتریک ← باقی‌ماندن قسمت پروگزیمال (روده‌ای) مجرا ← دیورتیکول مکل
دیورتیکول مکل
دیورتیکول مکل باقیمانده مجرای امفالومزانتریک است. مجرای امفالومزانتریک کیسه زرده را به دستگاه گوارش (alimentary tract) رویانی متصل می‌کند (عکس سمت چپ). این مجرا به طور خود به خود در هفته ششم بسته می‌شود. بسته شدن ناقص این مجرا منجر به ایجاد دیورتیکول مکل می‌شود که تقریباً 2 فوت پروگزیمال تر نسبت به دریچه ایلئوسکال قرار دارد (عکس سمت راست). گاهی وقت‌ها دیورتیکول مکل توسط یک طناب فیبروزی به ناف متصل می‌شود که همان قسمت بسته شده‌ی مجرای ویتلینی است (عکس میانی).