جدول محتوا

تست‌های عملکردی ریه

خلاصه

در بررسی عملکرد ریوی (PFT) حجم‌­های مختلف ریوی و سایر معیارهای عملکردی ریه را اندازه گیری می‌کنند. می‌توان از این معیارها برای تشخیص اختلالات تهویه‌­ای و افتراق بین بیماری‌های انسدادی و تحدیدی ریه استفاده کرد. رایج ترین PFT اسپیرومتری است که روی یک بیمار دارای قابلیت همکاری، انجام می‌­شود به طوری که از بیمار می‌­خواهیم به صورت فعال از طریق دهان خود به داخل یک دستگاه خارجی نفس بکشد. این آزمایش ساده و مقرون به صرفه حجم دینامیک و استاتیک ریه و  (به استثنای حجم باقی‌مانده و ظرفیت کل ریه) و هم میزان جریان هوا را اندازه گیری می‌کند. پلتیسموگرافی تمام بدن یک PFT اضافی است که قادر به اندازه­‌گیری حجم باقی مانده و ظرفیت کل ریه است و با قرار دادن بیمار در یک فضای بسته انجام می‌شود. در آخر، ظرفیت انتشار یک-نفسی برای تشخیص ضخیم شدن غشای آلوئولار (به عنوان مثال در فیبروز ریوی) یا از بین رفتن آن (به عنوان مثال در آمفیزم)، یا درگیر شدن عروق ریوی (مثلا در هایپرتنشن ریوی) به ما کمک می­‌کند.

اسپیرومتری

این تست عملکردی آسان، حجم تنفسی و آهنگ جریان هوا را اندازه می­‌گیرد؛ و به صورت روتین توسط یک اسپیرومتر قابل انجام است.
معیارهای اسپیرومتریک مرتبط از لحاظ تشخیصی💬    
پارامترتعریفیافته‌­ی نرمال
حداکثر جریان بازدمی (PEF)
  • حداکثر جریان هوا که هنگام بازدم با نیروی زیاد ثبت می‌شود (برحسب L/s)
  • ≥80% میزان پیش‌بینی شده بر اساس نژاد، قد، جنسیت و سن💬
حجم بازدمی با فشار زیاد در 1 ثانیه (FEV1)
  • حداکثر حجم هوایی که می‌تواند با نیروی زیاد طی بازدم خارج شود (حجم بازدمی با نیروی زیاد) در عرض 1 ثانیه بعد از حداکثر میزان دم
  • ≥80% میزان پیش‌­بینی شده بر اساس نژاد، قد، جنسیت و سن (یا > 75% ظرفیت حیاتی)
ظرفیت حیاتی
  • تفاوت حجم هوای داخل ریه‌­ها بعد از دم حداکثری و سپس بازدم حداکثری
  • می­‌توانیم VC را از راه­‌های زیر به‌­دست آوریم:
  • مانورهای تنفسی آهسته
  • ظرفبت حیاتی دمی (IVC): حداکمثر حجم هوایی که بعد از حداکثر بازدم می­‌توان طی فرایند دم وارد ریه‌­ها کرد.
  • ظرفیت حیاتی بازدمی(EVC): حداکثر حجم هوایی که بعد از حداکثر دم می­‌توان طی بازدم از ریه‌­ها خارج کرد.
  • مانور­های تنفسی پرقدرت
  • ظرفیت حیاتی پرقدرت(FVC): حداکثر حجم هوایی که بعد از حداکثر دم بتوان با بیشترین مقدار نیرو، طی بازدم خارج کرد.
  • در افراد جوان مقادیرIVC ، EVC و FVC تقریباً برابرند. البته در بیماران دارای بیماری ریوی انسدادی:
  • IVC > EVC > FVC
  • به نژاد، قد، سن و جنسیت بستگی دارد: در افراد بالغ جوان تقریباً 4.5L-5L.
FEV1/FVC (شاخص Tffeneau-pinelli یا FEV1 نسبی)
  • نسبت FEV1 به ظرفیت حیاتی پرقدرت، که به صورت درصد نشان داده می‌شود
  • ≥70%
آهنگ جریان بازدمی با نیروی زیاد در 75%، 50% و 25% ظرفیت حیاتی (FEF75%, FEF50%, FEF25)
  • میانگین جریان هوایی که هنگام بازدم با نیروی زیاد و وقتی­‌که 75%، 50% و 25% ظرفیت حیاتی داخل ریه‌­ها باقی می­‌ماند، قابل مشاهده است.
  • ≥65% از میزان پیش‌بینی شده براساس نژاد، قد، جنسیت و سن
چرخه‌ی جریانی-حجمی فیزیولوژیک
چرخه‌ی جریانی-حجمی نرمال
کلیات چرخه‌های جریانی-حجمی
چرخه‌ی جریانی-حجمی فیزیولوژیک

منحنی آبی نشانگر بازدم پرقدرت حجم (محور X) در زمان (محور Y) است؛ که می‌توانیم از آن برای شناسایی FEV1 استفاده کنیم.

چرخه‌ی جریانی-جحمی نرمال

در آغاز تست، حجم ریه کمی از 1L بیشتر است (این همان حم باقی‌مانده می‌باشد) و هیچ جریانی نداریم. سپس بیمار یک دم عمیق انجام می‌دهد (تا حداکثر ظرفیت ریوی، یعنی حدوداً 6.25L و تا جریان 0). وقتی بیمار با قدریت زیاد بازدم انجام دهد، جریان به سرعت به حداکثر مقدارش می‌رسد (حدود 10L/s) و سپس تقریباً به صورت خطی به حجم باقی‌مانده باز می‌گردد.

لطفاً برای دسترسی کامل به تمام محتویات، اشتراک ویژه تهیه کنید.

خرید اشتراک ویژه
error: محتوا محافظت‌شده می‌باشد