منو
منو
جدول محتوا
تنگی شریان کلیوی
خلاصه
تنگی شریان کلیوی عبارت است از تنگی یک یا هر دوی شریان‌های کلیوی. این بیماری اغلب به علت آترواسکلروز رخ می‌دهد. در زنان، دیسپلازی فیبروماسکولار یک علت زمینه‌ای مهم می‌باشد. کاهش جریان خون به علت تنگی شریان کلیوی کلیوی موجب فعال شدن سیستم رنین-آنژیوتانسین-آلدوسترون می‌شود که درنهایت موجب ایجاد فشار خون (ثانویه) می‌شود. معاینه بالینی ممکن است در سمع شکم، وجود بروئی را نشان دهد. بیماران با تنگی پیشروندهی شریان کلیوی ممکن است که مبتلا به نارسایی کلیه و آتروفی پیشروندهی کلیه شوند. وجود هایپوکالمی در بیمار دارای هایپرتنشن تازه تشخیص داده شده یا وجود افزایش ناگهانی در کراتینین سرم بعد از شروع مصرف مهارکننده‌ی مبدل آنژیوتانسین (ACEI) یا بلاکر گیرنده آنژیوتانسین (ARBs)، می‌تواند نشان‌د‌هنده‌ی تنگی شریان کلیوی باشد. تشخیص با سونوگرافی داپلر یا آنژیوگرافی تأیید می‌شود. درمان تنگی خفیف شریان کلیوی به صورت اولیه، درمان ضد فشار خون بالا می‌باشد. داروهای ضد فشار خون بالای انتخابی، مهارکننده‌ی مبدل آنژیوتانسین (ACEi) و بلاکر گیرنده آنژیوتانسین (ARBs) هستند؛ بلاک‌کننده‌ها‌ی کانال کلسیمی (CCBs) یا بتابلاکرها هم می‌توانند مورد استفاده قرار گیرند. بیمارانی که مهارکننده‌ی مبدل آنژیوتانسین (ACEi) یا بلاکر گیرنده آنژیوتانسین (ARBs) مصرف می‌کنند، باید به صورت بسیار منظم، برای ارزیابی افزایش کراتینین سرم تحت نظارت باشند؛ مخصوصاً اگر تنگی دوطرفه‌ی شریان کلیوی وجود داشته باشد. بیماران با تنگیِ شدید شریان کلیوی به آنژیوپلاستی کلیوی نیاز پیدا خواهند کرد.
اپیدمیولوژی
- مسئولِ ایجاد 1 تا 10% کل موارد فشار خون بالا.
- حدود 5 تا 25% موارد کودکان با فشار خون بالای ثانویه، اتیولوژیِ رنوواسکولار دارند.
- مزیتِ سن و جنس به علت زمینه وابسته است (قسمت اتیولوژی را در پایین ببینید!).
اتیولوژی
- آترواسکلروز (∼90% موارد): بیشتر در مردان با سن > 50 سال
- دیسپلازی فیبروماسکولار (∼10% موارد): بیشتر در زنان < 50 سال
- علل دیگر (∼ 1%)
- واسکولیت‌ها (مثلاً آرتریت تاکایاسو، پلی‌آرتریت ندوزا و بیماری کاوازاکی)
- مشکلات ارثی (مثلاً نوروفیبروماتوز تیپ I)
- فشرده‌شدن خارجی (مثلاً در آنوریسم آئورت شکمی و تومورهای خلف‌صفاقی)
- رادیوتراپی شکمی
- آناستوموز شریانی نادرست پس از پیوند کلیه