جدول محتوا

روده باریک (روده کوچک)

خلاصه

روده باریک یک ارگان توخالی داخل‌صفاقی است که از بخش دیستال foregut و midgut تکامل می‌یابد. این ارگان از پیلورِ معده تا محل اتصال ایلئوسکال امتداد می‌یابد و به سه بخش دوازدهه، ژژنوم و ایلئوم تقسیم می‌شود.به غیر از بخش پروگزیمال دوازدهه که توسط تنه‌ی سلیاک خونرسانی می‌شود، باقی قسمت‌های روده باریک خون را از شاخه‌های شریان مزانتریک فوقانی دریافت می‌کنند. وریدهای روده باریک به ورید پورت تخلیه شده و عروق لنفاوی آن در نهایت وارد گره‌های لنفاوی مزانتریک فوقانی و سلیاک می‌شوند. عصب‌رسانی روده کوچک برعهده سیستم عصبی سمپاتیک و پاراسمپاتیک و همچنین شبکه عصبی میانتریک و شبکه عصبی زیرمخاطی می‌باشد. مخاط روده باریک چین‌های زیادی دارد (مانند plicae circularis، ویلوس‌‌ها و میکروویلوس‌های روده) و این چین‌ها مساحت سطح جذب‌کننده روده را بسیار بالا می‌برند. غدد روده‌ای (کریپت‌های لیبرکوهن) از انتروسیت‌ها تشکیل شده‌اند و همین انتروسیت‌ها مواد غذایی را جذب می‌کنند. سلول‌های اختصاصی دیگر روده باریک عبارتند از: سلول‌های بنیادی روده باریک، سلول‌های پانِت، سلول‌های گابلت و سلول‌های انترواندوکراین). ترشحات پانکراسی و صفرا وارد دوازدهه شده و کیموس را به قندها، اسیدهای آمینه و اسیدهای چرب تخریب می‌کنند. جذب مواد غذایی و آب اساساً در ژژنوم رخ می‌دهد. جذب ویتامین B12 و اسیدهای صفراوی نیز در بخش انتهایی (ترمینال) ایلئوم صورت می‌گیرد.

آناتومی

نگاه کلی

  • ویژگی‌ها
    • بخش میانی لوله گوارش که بین پیلور در قسمت پروگزیمال و محل اتصال ایلئوسکال در قسمت دیستال، واقع شده است.
    • طول (بالغین): ∼ 6,5 m
    • بخش‌های سازنده: دوازدهه، ژژنوم و ایلئوم
    • جنین‌شناسی: از بخش دیستال foregut و midgut تشکیل شده است
  • عملکرد
    • تخریب آنزیمی کیموس به مونوساکاریدها، آمینواسیدها و اسیدهای چرب (اغلب در دوازدهه)
    • جذب مواد غذایی و آب (اساساً در ژژنوم و ایلئوم)
    • اعمال مربوط به سیستم ایمنی ذاته و سیستم ایمنی اکتسابی

تقسیم‌بندی‌های آناتومیک

بخش‌های روده باریک

روده باریک از دوازدهه، ژژنوم و ایلئوم تشکیل شده است. دوزادهه خود نیز به چهار بخش تقسیم می‌شود.

© AMBOSS

دوازدهه

  • اولین و پهن‌ترین بخش روده باریک
  • شکل C مانند: سرِ پانکراس را احاطه می‌کند
  • بیشترین قسمت آن داخل نواحی اپی‌گاستریک و نافی شکم قرار دارد

بخش‌های دوازدهه

 

ارتباط با صفاق

منشأ جنینی

آناتومی مهم

اهمیت بالینی

اولین بخش دوازدهه (فوقانی) (بالب دوازدهه)

  • داخل – صفاقی
  • Foregut
  • شریان گاسترودئودنال و مجرای صفراوی مشترک در خلف بالب دوازدهه قرار دارند
  • شایعترین محل زخم‌های دوازدهه
  • یک زخم دوازدهه‌ای خلفی ممکن‌است شریان گاسترودئودنال را پاره کرده و منجر به خونریزی فوقانی گوارش شود
  • اتصال به کبداز راه رباط هپاتودئودنال

بخش دوم دوازدهه (نزولی)

  • خلف – صفاقی
  • پروگزیمال به آمپول واتر: foregut
  • دیستال به آمپول واتر: midgut
  • شامل:
    • آمپول واتر
    • پاپیلای دوازدهه‌ای ماژور: برجستگی آمپول واتر به درون دوازدهه
    • اسفنکتر اُدی
    • پاپیلای دوازدهه‌ای مینور: دهانه‌ی مجرای فرعی پانکراس
  • پاپیلای دوازده‌ای ماژور هنگام انجام ERCP به کار می‌رود
  • اسفنکترکتومی آمپول واتر برای کولدوکوله‌لیتیازیس  بسته دیستال انجام می‌شود

بخش سوم دوازدهه (عرضی)

  • midgut
  • ارتباط قدامی: عروق مزانتریک فوقانی
  • ارتباط خلفی: آئورت
  • سندرم SMA

بخش چهارم (صعودی)

  • خم دئودنوژژنال (خم DJ)
    • محل اتصال بین بخش صعودی دوازدهه و ژژنوم
    • واقع در سمت چپ مهره L2
  • رباط تِرِز: چین صفاقی بدون عروق که خم DJ را به دیواره‌ی خلفی شکم فیکس می‌کند
  • وجود خم DJ در سمت راست مهره L2 نشانگر چرخش نامناسب روده است

نکته: فقط بخش اول دوازدهه داخل‌صفاقی است.

آناتومی ناحیه پانکراس

مجرای پانکراسی اصلی و مجرای صفراوی مشترک با هم ترکیب شده و در پاپیلای دوازدهه‌ای ماژور وارد بخش نزولی دوازدهه می‌شوند. مجرای فرعی در پاپیلای دوازدهه‌ای مینور وارد دوازدهه می‌گردد.

نکته: آناتومی مجاری افراد ممکن است باهم تفاوت داشته باشد

© AMBOSS

درخت صفراوی خارج‌کبدی

مجاری کبدی راست و چپ به هم می‌پیوندند تا مجرای هپاتیک مشترک را بسازند. مجرای سیستیک به مجرای هپاتیک مشترک متصل شده و مجرای صفراوی مشترک را می‌سازد. مجرای پانکراسی اصلی به مجرای صفراوی مشترک تخلیه می‌شود. مجرای صفراوی مشترک وارد بخش نزولی دوازدهه می‌گردد.

© AMBOSS

لطفاً برای دسترسی کامل به تمام محتویات، اشتراک ویژه تهیه کنید.

error: محتوا محافظت‌شده می‌باشد