روده باریک یک ارگان توخالی داخلصفاقی است که از بخش دیستال foregut و midgut تکامل مییابد. این ارگان از پیلورِ معده تا محل اتصال ایلئوسکال امتداد مییابد و به سه بخش دوازدهه، ژژنوم و ایلئوم تقسیم میشود.به غیر از بخش پروگزیمال دوازدهه که توسط تنهی سلیاک خونرسانی میشود، باقی قسمتهای روده باریک خون را از شاخههای شریان مزانتریک فوقانی دریافت میکنند. وریدهای روده باریک به ورید پورت تخلیه شده و عروق لنفاوی آن در نهایت وارد گرههای لنفاوی مزانتریک فوقانی و سلیاک میشوند. عصبرسانی روده کوچک برعهده سیستم عصبی سمپاتیک و پاراسمپاتیک و همچنین شبکه عصبی میانتریک و شبکه عصبی زیرمخاطی میباشد. مخاط روده باریک چینهای زیادی دارد (مانند plicae circularis، ویلوسها و میکروویلوسهای روده) و این چینها مساحت سطح جذبکننده روده را بسیار بالا میبرند. غدد رودهای (کریپتهای لیبرکوهن) از انتروسیتها تشکیل شدهاند و همین انتروسیتها مواد غذایی را جذب میکنند. سلولهای اختصاصی دیگر روده باریک عبارتند از: سلولهای بنیادی روده باریک، سلولهای پانِت، سلولهای گابلت و سلولهای انترواندوکراین). ترشحات پانکراسی و صفرا وارد دوازدهه شده و کیموس را به قندها، اسیدهای آمینه و اسیدهای چرب تخریب میکنند. جذب مواد غذایی و آب اساساً در ژژنوم رخ میدهد. جذب ویتامین B12 و اسیدهای صفراوی نیز در بخش انتهایی (ترمینال) ایلئوم صورت میگیرد.
نگاه کلی
تقسیمبندیهای آناتومیک
روده باریک از دوازدهه، ژژنوم و ایلئوم تشکیل شده است. دوزادهه خود نیز به چهار بخش تقسیم میشود.
© AMBOSS
دوازدهه
بخشهای دوازدهه | ||||
| ارتباط با صفاق | منشأ جنینی | آناتومی مهم | اهمیت بالینی |
اولین بخش دوازدهه (فوقانی) (بالب دوازدهه) |
|
|
|
|
بخش دوم دوازدهه (نزولی) |
|
|
|
|
بخش سوم دوازدهه (عرضی) |
|
|
| |
بخش چهارم (صعودی) |
|
|
نکته: فقط بخش اول دوازدهه داخلصفاقی است.
مجرای پانکراسی اصلی و مجرای صفراوی مشترک با هم ترکیب شده و در پاپیلای دوازدههای ماژور وارد بخش نزولی دوازدهه میشوند. مجرای فرعی در پاپیلای دوازدههای مینور وارد دوازدهه میگردد.
نکته: آناتومی مجاری افراد ممکن است باهم تفاوت داشته باشد
© AMBOSS
مجاری کبدی راست و چپ به هم میپیوندند تا مجرای هپاتیک مشترک را بسازند. مجرای سیستیک به مجرای هپاتیک مشترک متصل شده و مجرای صفراوی مشترک را میسازد. مجرای پانکراسی اصلی به مجرای صفراوی مشترک تخلیه میشود. مجرای صفراوی مشترک وارد بخش نزولی دوازدهه میگردد.
© AMBOSS