Deprecated: json_decode(): Passing null to parameter #1 ($json) of type string is deprecated in /home/neomedir/domains/neo-med.ir/public_html/wp-content/plugins/digits/includes/sessions/class-cache-handler.php on line 39
دیورتیک‌ها

جدول محتوا

دیورتیک‌ها (مدرها)

خلاصه

دیورتیک‌ها (مدرها) داروهایی هستند که تولید ادرار را بیشتر می‌کنند. دیورتیک‌ها را بر اساس ساختارهای کلیوی تحت اثرشان، تغییراتی که در حجم و ترکیب ادرار ایجاد می‌کنند و همچنین اثراتی که روی تعادل الکترولیتی دارند، دسته‌بندی می‌کنیم. بعضی از این اثرات در درمان اختلالاتی مثل هایپرکلسمی، هایپوکلسمی و هایپرآلدوسترونیسم نیز مؤثر واقع می‌شوند. شایعترین دیورتیک‌های مورد استفاده که اثر مُدری قابل توجهی نیز دارند، عبارتند از تیازیدها، دیورتیک‌های قوس هنله و دیورتیک‌های نگه‌دارنده‌ی-پتاسیم. دیورتیک‌های اُسموتیک و مهارکننده‌های کربنیک انهیدراز که در شرایط‌های حاد برای پایین آوردن فشار داخل جمجه‌ای و/ یا فشار داخل حدقه‌ی چشم (intraocular) مثلاً در موارد ادم مغزی یا گلوکوم حاد، کاربرد دارند. شایعترین اثرات جانبی اکثر دیورتیک‌ها کاهش زیاد حجم مایعات بدن و تغییرات شدید در سطح الکترولیت‌ها (مخصوصاً سدیم و پتاسیم) است که خطر شکل‌گیری آریتمی‌های قلبی را نیز بیشتر می‌کند.

نگاه کلی به دیورتیک‌ها

خلاصه‌ اثرات داروهای دیورتیک

داروهای دیورتیک اصلی
داروهایویژگی‌ها و مکانیسم‌های اصلیاثر روی دفع آباثرات روی سرم
pH💬 +Na+K2+Ca
دیورتیک‌های تیازیدی
  • مهار انتقال‌دهنده دوتایی Na+-Cl در قسمت ابتدایی توبول دیستال (دور)
  • اثرات در مقایسه با دیورتیک‌های قوس هنله
    • دفع بیشتر پتاسیم
  • ↑ بازجذب کلسیم ← ↓ کلسیم ادرار
  • کاهش اثر در صورتی که GFR < 30 mL در دقیقه باشد
  • افزایش
  • افزایش
  • کاهش
  • کاهش
  • افزایش
دیورتیک‌های قوس هنله
  • مهار کوترانسپورترهای Na+-K+-2Cl در قسمت ضخیم  بازوی بالارونده هنله
  • ↓ بازجذب کلسیم (از راه اطراف سلولی) ← ↑ کلسیم ادرار
  • افزایش زیاد
  • افزایش
  • نرمال/ کمی کاهش یافته
  • کاهش
  • کاهش
دیورتیک‌های نگه‌دارنده‌ی پتاسیم
  • ↓ بازجذب سدیم و ↓ ترشح پتاسیم در لوله‌ی پیچ‌خورده‌ی دور و قسمت پروگزیمال مجاری جمع‌کننده منجر به رخداد حوادث زیر می‌شود:
    •  مهار بیان کانال‌ها +Na در مجاری جمع‌کننده (آنتاگونیست‌های گیرنده‌ آلدسترون) یا
    •  بلاک کانال‌های +Na در لوله‌ی پیچ‌خورده دور و مجاری جمع‌کننده (بلاک‌کننده‌های کانال‌های سدیمی اپیتلیومی)
  • افزایش کم
  • کاهش
  • کاهش
  • افزایش
  • بدون تغییر
دیورتیک‌های اُسموتیک
  • روی تمام توبول اثر می‌گذارند اما بیشترین اثرشان روی قسمت مستقیم توبول پروگزیمال و بازوی پایین‌رونده‌ی قوس هنله است
  • ↑ اُسمولاریته‌ی خون و مایع توبولی ← ↑ جریان ادرار و ↓ فشار داخل جمجه‌ای/ داخل حدقه‌ی چشم
  • افزایش زیاد
  • متغییر (بخش دیورتیک‌های اُسموتیک در ادامه‌ی مقاله را ببینید)
مهارکننده‌های کربنیک انهیدراز 
  • در لوله‌ی پیچ‌خورده‌‌ی نزدیک، کربنیک انهیدراز را مهار می‌‌کند (اثر دیورتیکی کم) ← ↑ دفع بی‌کربنات ← اسیدوز و قلیایی شدن ادرار
  • کاهش
  • کمی کاهش یافته
  • کمی کاهش یافته
  • بدون تغییر

مکانیسم تغییرات تعادل اسید-باز خون

آلکالوز

  • داروها: دیورتیک‌های قوس هنله و تیازیدها
  • مکانیسم‌ها
    • دیورز (ادرار آوری) ← کاهش حجم (یعنی دفع حجم بیشتری از مایعات) ← ↑ RAAS ← ↑ آنژیوتانسین II ← ↑ مبادله‌گر +Na+/H در لوله‌ی پیچ‌خورده نزدیک   (PCT)💬 ← ↑ بازجذب HCO3 (آلکالوز همراه با کاهش حجم)
    • ترشح +K ← هایپوکالمی که منجر به رخداد اثرات زیر می‌شود:
      • تحریک ترشح +H (به جای ترشح +K) در تبادل با بازجذب +Na در مجرای جمع‌کننده ← ↑ بازجذب HCO3 ← آلکالوز همراه با اسیدوری متناقض
      • تحریک H+/K+ ATPase ها در تمام سلول‌ها با هدف مقابله با کاهش +K سرم ← خروج +K از سلول‌ها در تبادل با +H+↓ ← H سرم

اسیدوز

  • داروها: مهارکننده‌های کربنیک انهیدراز و دیورتیک‌های نگه‌دارنده‌ی پتاسیم
  • مکانیسم‌ها
    • مهارکننده‌های کربنیک انهیدراز: از راه کاهش بازجذب HCO3
    • دیورتیک‌ها نگه‌دارنده‌ی پتاسیم
      • هایپرکالمی ← ورود +K به درون سلول در تبادل با +H از راه مبادله‌گر +H+/K ← اسیدوز
      • بلاک‌کننده‌های آلدسترون به صورت اختصاصی ترشح +K و +H را مهار می‌کنند
نگاه کلی به دیورتیک‌ها
  1. مهارکننده‌های کربنیک انهیدراز: کربنیک انهیدراز را مهار می‌کنند و دفع بی‌کربنات را افزایش می‌دهند.
  2. دیورتیک‌های اُسموتیک: بیشتر روی توبول پروگزیمال (نزدیک) و بازوی پایین‌رونده‌ی قوس هنله اثر می‌کنند.
  3. دیورتیک‌های قوس هنله: کنتراسپتورهای Na+-K+-2Cl در بازوی بالارونده‌ی هنله را مهار می‌کنند.
  4. دیورتیک‌های تیازیدی: انتقال‌دهنده‌های دوتایی Na+-Cl در قسمت ابتدایی لوله‌ی پیچ‌خورده‌ی دور را مهار می‌کنند.
  5. دیورتیک‌های نگه‌دارنده‌ی پتاسیم: بازجذب سدیم را مهار کرده و افزایش ترشح سدیم در توبول پیچ‌خورده‌ی دور و مجاری جمع‌کننده را بیشتر می‌کنند.

© AMBOSS

لطفاً برای دسترسی کامل به تمام محتویات، اشتراک ویژه تهیه کنید.

error: محتوا محافظت‌شده می‌باشد

Notice: ob_end_flush(): Failed to send buffer of zlib output compression (1) in /home/neomedir/domains/neo-med.ir/public_html/wp-includes/functions.php on line 5464

Notice: ob_end_flush(): Failed to send buffer of zlib output compression (1) in /home/neomedir/domains/neo-med.ir/public_html/wp-includes/functions.php on line 5464