دستگاه گوارش

لوله‌ی گوراش (GIT) سیستمی از ارگان‌هایی است که وظایف مصرف و هضم غذا، جذب مواد و دفع مواد زائد از راه مدفوع را برعهده دارند. این سیستم از حفره دهان، مری، معده، روده باریک و روده بزرگ تشکیل شده است. لوله‌ی گوارش از لوله‌ی روده‌ای اولیه (primary gut tube) نشأت گرفته و می‌توان آن را به سه قسمت foregut، midgut و hindgut تقسیم کرد که هر کدام از این بخش‌ها در دوران رویانی عروق و اعصاب مخصوصی را دریافت می‌کنند. وریدهای هر سه قسمت رویانی لوله‌ی گوارش به صورت مستقیم یا غیرمستقیم به ورید پورت تخلیه می‌شوند، خون این ورید نیز از راه شانت‌های پورتوکاوال وارد ورید اجوف تحتانی می‌گردد. عصبدهی لوله‌ی گوارش توسط سه سیستم سمپاتیک، پاراسمپاتیک و انتریک انجام می‌شود که سیستم عصبی انتریک مختص لوله‌ی گوارش است. تمام ارگان‌های لوله‌ی گوارش از نظر بافت‌شناسی از چهار لایه تشکیل شده‌اند: مخاط، زیرمخاط، ماسکولاریس پروپریا و سروز (در ارگان‌های داخل صفاقی) یا ادوانتیس (در ارگان‌های خارج‌صفاقی). مواد ترشحی و تنظیمی لوله‌ی گوارش در بخش‌های مختلف این ارگان بسته به ناحیه، وجود سلول‌های اختصاصی و عملکرد این سلول‌ها، متفاوت است.

این درسنامه نگاهی کلیه به سیستم گوراش دارد. بخش‌های حفره دهان، معده، روده باریک و روده بزرگ در درسنامه‌های مختص به خود با جزئیات بیشتر بحث شده‌اند. صفاق و عروق خونی اصلی حفره شکمی در درسنامه‌ی “حفره شکمی” مورد بررسی قرار گرفته‌اند.