جدول محتوا

بحران هایپرگلایسمی

خلاصه

بحران هایپرگلایسمی ممکن است به عنوان اولین نمایش دیابت شیرین خود را نشان دهد، یا عارضه‌ای باشد که همزمان با بیماری دیگری ایجاد شود. جایگزینی ناکافی انسولین (به عنوان مثال، عدم تطابق قند خون با میزان انسولین دریافتی) یا افزایش تقاضای انسولین (مثلاً هنگام بیماری حاد، جراحی یا استرس) ممکن است منجر به افزایش قند خون بصورت حاد شود. در کتواسیدوز دیابتی (DKA) که بیشتر در بیماران دیابتی نوع 1 دیده می‌شود، هیچ انسولینی در خون برای سرکوب لیپولیز و در نتیجه تشکیل کتون و اسیدوز وجود ندارد. در حالت هایپرگلیسمی هایپراسمولار (HHS)، که بیشتر در بیماران دیابتی نوع 2 دیده می‌شود، هنوز مقداری انسولین در دسترس است و بنابراین حداقل میزان کتون تشکیل می‌شود یا اصلا وجود ندارد. از ویژگی‌های بالینی هر دو DKA و HHS می توان به پرادراری، پرنوشی، تهوع و استفراغ، کاهش حجم (خشکی مخاط دهان، کاهش تورگور پوستی) و در نهایت تغییر سطح هوشیاری و کما اشاره کرد. از ویژگی‌های منحصر به فرد DKA می‌توان بوی میوه‌ای تنفس، هایپرونتیلاسیون و درد شکم را نام برد. بیماران مبتلا به HHS، معمولاً با کاهش حجم شدیدتری نسبت به بیماران دارای DKA مواجه هستند. پایه اصلی درمان DKA و HHS عمدتاً شامل احیای مایعات و الکترولیت‌ها به همراه تزریق انسولین می‌باشد.

نگاه کلی

 شرایط هایپرگلایسمیک هایپراُسمولار (HHS)کتواسیدوز دیابتی
انسولین
  • موجود
  • وجود ندارد
کتون‌ها
  • وجود ندارد
  • موجود
پاتوژنز
  • هایپرگلایسمی شدید ← ↑ اُسمولالیته‌ی سرم ← دیورز اُسموتیک ← دهیدراتاسیون
  • مخصوصاً افراد مسن از افراد جوان‌تر بیشتر در معرض دهیدراتاسیون قرار دارند
  • استرس حاد (مثلاً عفونت) ← احتیاجات متابولیک افزایش یافته یا عدم کارکرد مناسب انسولین ← ↑ لیپولیز ← ↑ اسید‌های چرب ← ↑ کتوژنز (بتا-هیدروکسی‌بوتیرات > استواستات)
نشانه‌ها/ علائم
  • پرنوشی
  • پرادراری
  • لتارژی
  • مشکلات عصبی کانونی
  • تشنج
  • دهیدراتاسیون
  • هذیان/ سایکوز
  • تنفس کوسمال
  • درد شکم
  • حالت تهوع و استفراغ
  • بوی میوه‌ای نفس (به دلیل وجود استون)
تست‌های آزمایشگاهی
  • هایپرگلایسمی (>600mg/dL)
  • ↑ اُسمولالیته‌ی سرم (> 320mOsm/kg)
  • کاهش +K داخل‌سلولی (+K سرم نرمال یا افزایش‌یافته است)
  • pH سرم و کتون‌ها نرمال‌اند
  • هایپرگلایسمی
  • اسیدوز متابولیک آنیون گپ (↑ +H و ↓ HCO3)
  • کاهش +K داخل‌سلولی (+K سرم نرمال یا افزایش‌یافته است)
  • هایپرکالیوری (کمبود کلی پتاسیم)
  • هایپرکتونوری، هایپرکتونمی
  • لکوسیتوز
عوارض
  • کُما
  • مرگ (در صورت عدم درمان به موقع)
  • موکورمایکوزیس
  • ادم مغزی
  • آریتمی‌های قلبی
  • نارسایی قلبی
درمان
  • احیای مایعات
  • انسولین IV
  • جایگزینی پتاسیم
  • احیای مایعات
  • انسولین IV کوتاه-اثر
  • جایگزینی پتاسیم
  • مکمل گلوکوز در مورد رخداد هایپوگلایسمی

اتیولوژی

  • عدم درمان یا درمان ناکافی با انسولین
    • دیابت شیرین درمان نشده یا تشخیص داده نشده
    • اختلال پمپ انسولین، فراموش کردن تزریق انسولین و عدم همکاری بیمار، می‌تواند از علل شکست درمان در دیابت باشد.
  • افزایش نیاز بدن به انسولین:
    • استرس: عفونت‌ها، جراحی، تروما، انفارکتوس میوکارد
    • درمان با کورتون‌ها، سوء مصرف الکل و مصرف کوکائین

نکته: کتواسیدوز دیابتی (DKA) اغلب اولین تظاهر بیماری در افراد با دیابت تیپ 1 است؛ که به دنبال عفونت (پنومونی، عفونت مجاری ادراری) ایجاد می‌شود. (در ∼30 درصد موارد!)

لطفاً برای دسترسی کامل به تمام محتویات، اشتراک ویژه تهیه کنید.

error: محتوا محافظت‌شده می‌باشد