منو
منو
جدول محتوا
اختلالات لیپیدی
خلاصه
اختلالات چربی طیف گسترده‌ای از متابولیسم‌های متابولیکی را تحت تأثیر قرار می‌دهد که بر سطح چربی خون تأثیر می‌گذارد. به طور کلی با افزایش سطح کلسترول، تری گلیسیرید و/ یا لیپوپروتئین در خون همراه با افزایش خطر رخداد بیماری‌های قلبی- عروقی را خواهیم داشت. اکثر اختلالات چربی از طریق سبک زندگی ناسالم (چاقی، بی تحرکی، اعتیاد به الکل) ایجاد می‌شوند. علل مادرزادی در این اختلالات شیوع چندانی ندارد. از این موارد می‌توان به هایپرتری‌گلیسریدمی خانوادگی اشاره کرد که با مقادیر بسیار بالای تری گلیسیرید همراه است و به طور قابل توجهی خطر پانکراتیت را افزایش می‌دهد؛ هایپرکلسترولمی خانوادگی نیز منجر به ایجاد عوارض اولیه آترواسکلروتیک می‌شود. اختلالات چربی معمولاً در طی آزمایشات معمول آزمایشگاهی، مانند غربالگری فاکتورهای قلبی – عروقی، تشخیص داده می‌شود. مشخصات چربی خون شامل کلسترول کل، LDL ،HDL و تری‌گلیسیرید است. برای تأیید تشخیص یک پروفایل لیپیدی ناشتا، باید مقادیر پاتولوژیک را در دو مورد مختلف (LDL، کلسترول، HDL، تری‌گلیسرید) نشان دهد. در صورت سطح LDL> 130mg در دسی لیتر و/ یا سطح HDL <40mg در دسی لیتر، دیس لیپیدمی تشخیص داده می‌شود. مدیریت اختلالات چربی شامل اصلاح شیوه زندگی و عوامل کاهش دهنده چربی (در درجه اول استاتین‌ها) است.
تعریف
- دیس لیپیدمی: سطوح غیرطبیعی لیپوپروتئین (HDL پایین، LDL بالا) در همراهی با ریسک افزایش یافته بیماری قلبی – عروقی
- هایپرلیپیدمی: افزایش سطح لیپیدهای خون (کلسترول، تری‌گلیسرید، LDL)
- هایپرکلسترولمی: کلسترول کل >200mg/dL
- هایپرتری گلیسریدمی: تری‌گلیسرید> 150mg/dL
- هایپرلیپوپروتئینمی: افزایش سطح لیپوپروتئین‌های مشخص
نکته: دیس‌لیپیدمی ریسک فاکتور ماژوری برای بیماری قلبی-عروقی ناشی از آترواسکلروز می‌باشد!
اپیدمیولوژی
- در آمریکا، تخمین زده می‌شود که 50% جمعیت سطح بالای کلسترول خون دارند.
اتیولوژی
- مادرزادی (شیوع کمتر):
- هایپرشیلومیکرونمی تیپ 1: بیماری ارثی اتوزومال مغلوبی که با افزایش شیلومیکرون همراه می‌باشد؛ در این بیماری افزایش ریسک بیماری قلبی – عروقی دیده نمی‌شود.
- هایپرکلسترولمی فامیلی تیپ 2a: بیماری ارثی اتوزومال غالب که با جهش‌هایی در گیرنده LDL ایجاد شده و با افزایش سطح LDL به همراه عوارض آترواسکلروتیک (قلبی- عروقی) شناخته می‌شود.
- دیس بتالیپوپروتئینمی فامیلی تیپ 3: بیماری ارثی اتوزومال مغلوبی که در اثر اختلال ApoE ایجاد شده و با افزایش سطح LDL به همراه عوارض آترواسکلروتیک (قلبی- عروقی) خود را نشان می‌دهد.
- هایپرتری گلیسریدمی فامیلی تیپ 4: بیماری ارثی اتوزومال غالبی که افزایش ریسک پانکراتیت حاد شناخته می‌شود.
- اکتسابی (شیوع بیشتر):
- چاقی
- دیابت شیرین
- عدم تحرک فیزیکی
- مصرف سنگین الکل
- هایپوتیروئیدی
- سندرم نفروتیک💬
- بیماری‌های کلستاتیک کبدی💬
- بیماری کوشینگ
- داروها : مصرف بالای دیورتیک، قرص های ضدبارداری، متوپرولول