جدول محتوا
سوء جذب
خلاصه
سوء جذب (Malabsorpsion) که بیشتر شامل بیماری سلیاک و عدم تحمل لاکتوز می‌شود، نوعی اختلال دیواره‌ی روده است که در آن جذب غذای گوارش شده دچار اختلال می‌شود. کُلستاز و نارسایی پانکراس نیز با اختلال در گوارش غذا مشکل ایجاد می‌کنند. این دو مشکلات می‌توانند سوء تغذیه ایجاد نمایند، پدیده‌ای که در کودکان با اختلال رشد، خود را نمایان می‌کند. بزرگسالان معمولاً با اسهال مزمن، کاهش وزن و علائم کمبود مواد معدنی (آنمی فقر آهن) تظاهر می‌یابد. درمان براساس بیماری زمینه‌ای انجام می‌شود، مثلاً رژیم غذایی فاقد گلوتن می‌تواند در درمان بیماری سلیاک بکار رود.
تعریف
اختلالات سوء جذب در اثر اختلال در گوارش و جذب غذا و مواد معدنی ایجاد می‌شود. این عارضه می‌تواند بصورت کامل یا ناقص رخ دهد.
- سوء جذب کامل: در این بیماری آسیب منتشر مخاط و سطوح جذبی را داریم. (مثلاً بیماری سلیاک)
- سوء جذب ناقص: در این بیماری اختلال جذب فقط در قسمت‌های خاصی از روده ایجاد می‌شود. (مثلاً کمبود ویتامینB12 در اثر آسیب ایلئوم ترمینال)
اتیولوژی
اختلال در هضم غذا
- اختلال و نارسایی غدد اگزوکرین پانکراس← کمبود آنزیم‌ها ← کاهش هیدرولیز کربوهیدرات‌ها، لیپیدها و پروتئین‌ها
- سیستیک فیبروزیس
- سندرم Shwachman-Diamond: یک سندرم اتوزومال مغلوب نادر و دومین علت شایع نارسایی برون‌ریز پانکراسی در کودکان (پس از سیستیک فیبروزیس)
- بدنبال رزکسیون معده← حذف اسید معده برای گوارش← مشکل در گوارش غذاها
- کمبود اسیدهای صفراوی (کُلستاز، اختلال جذب اسیدهای صفراوی)← آمولیزاسیون ناقص لیپیدها
- داروها: اورلیستات (مهار لیپاز معدی و پانکراسی) و کلسترامین
سوء جذب
اختلال در جذب غذای هضم‌شده به دلیل تغییرات در موکس روده‌ای
- بیماری‌های التهابی روده (بیماری کرون بیشتر از کولیت اولسرو سوء جذب می‌دهد)
- بیماری سلیاک (انتروپاتی حساس به گلوتن)
- عفونت‌ها (اسپروی گرمسیری، ژیاردیازیس، اسهال مسافران، بیماری ویپلی)
- عدم تحمل لاکتوز
- رزکسیون یا برداشتن روده کوچک (سندرم روده کوتاه)
- رشد بیش از حد باکتری‌ها (SIBO؛ سندرم روده‌ی کور)
- انتروپاتی مرتبط با HIV