جدول محتوا
داروهای ضددیابت
خلاصه
داروهای ضد دیابتی خوراکی، داروهایی هستند که برای درمان قند خون در دیابت نوع 2 تأیید شده‌اند. اگر اصلاح شیوه زندگی (کاهش وزن، اصلاح رژیم غذایی و ورزش) به میزان کافی سطح HbA1c را کاهش نمی‌دهد (سطح هدف: 7%) باید درمان دارویی با داروهای ضد دیابت آغاز شود. این داروها ممکن است بر اساس مکانیسم عملکردشان به عنوان انسولینوتروپیک (تحریک ترشح انسولین) یا غیر انسولینوتروپیک (اثر مستقل وغیرمرتبط به انسولین) طبقه‌بندی شوند. آن‌ها به صورت مونوتراپی یا درمان‌های ترکیبی در دسترس هستند، که روش دوم شامل دو داروی ضد دیابت و یا انسولین است. الگوریتم‌های دقیق درمان در بخش درمان دیابت بررسی می‌شود. داروی انتخابی برای همه بیماران دیابتی نوع 2، متفورمین است. این دارو اثرات مفیدی بر روی متابولیسم گلوکز دارد و باعث کاهش وزن یا حداقل تثبیت وزن می‌شود. علاوه بر این، مطالعات زیادی نشان داده است که متفورمین می‌تواند مرگ و میر و خطر عوارض را کاهش دهد. اگر متفورمین منع مصرف شود یا قابل تحمل نباشد و یا به اندازه کافی سطح گلوکز خون را کنترل نکند، ممکن است دسته دیگری از داروی ضد دیابت تجویز شود. بیشتر داروهای ضد دیابت توصیه نمی‌شوند یا باید در بیماران با نارسایی کلیوی متوسط یا شدید یا سایر بیماری‌های قابل توجه با احتیاط مصرف گردند. داروهای خوراکی ضد دیابت در دوران بارداری یا شیردهی نباید چندان استفاده شوند.
نگاه کلی
| دسته دارویی | مکانیسم عمل | عوارض | کنترااندیکاسیون‌ها |
| بی‌گوانیدها (متفورمین) |
|
|
|
| سولفونیل اوره‌ها (گلی‌بوراید، گلیم پیرید) |
|
|
|
| مگلی‌تینیدها (ناتاگلینید، رپاگلینید) |
|
|
|
| مهارکننده‌های DPP-4 (سیتاگلیپتین، ساکساگلیپتین) |
|
|
|
| آگونیست‌های GLP-1 (مقلدهای اینکرتین: لیراگلوتاید، آلبی گلوتاید، اگزناتاید) |
|
|
|
| مهارکننده‌های SGLT-1 (داپاگلی‌فلوزین، کاناگلی‌فلوزین، امپاگلی‌فلوزین) |
|
|
|
| مهارکننده‌های آلفا- گلوکوزیداز |
|
|
|
| تیازولیدن دیون‌ها |
|
|
|
| آنالوگ‌های آمیلین |
|
|
کنترااندیکاسیون‌های شایع داروهای ضددیابتی:
- دیابت تیپ 1: بیماران فقط به تزریق انسولین پاسخ می‌دهند.
- حاملگی و شیردهی: تمامی داروهای خوراکی دیابت کنترا‌اندیکه بوده و از انسولین تزریقی برای کنترل دیابت در این دوران استفاده می‌شود. (بهتر است برنامه تغییر داروهای خوراکی به انسولین قبل از حاملگی شروع شود)💬
- نارسایی کلیه💬؛ داروهای زیر حتی در GFR < 30 mL/min نیز قابل تجویز می‌باشند: مگلی تینیدها، تیازولیدین دیون‌ها (پیوگلیتازون)، داروهای تقلیدکننده اینکرتین، مهارکننده‌های DPP-4 (سیتاگلیپتین)💬
- جراحی💬:
- در بیماران زیر باید درمان ضددیابتی را متوقف کرد:
- جراحی ماژوری که تحت بیهوشی عمومی انجام می‌شود.
- بستری‌های حاد در بیمارستان (عفونت‌ها، نارسایی ارگان)
- پروسیجرهای الکتیو که با ریسک بالای هایپوگلایسمی همراهی دارند؛ دوره‌هایی از غذا نخوردن و روزه‌داری، مصرف نامنظم غذا)
- در بیماران زیر باید درمان ضددیابتی را متوقف کرد: