صفحه اصلی > روماتولوژی > گلوکوکورتیکوئیدها
گلوکوکورتیکوئیدهای سنتتیک، گروهی از داروها با اثرات ضد التهابی، سرکوب کننده سیستم ایمنی، متابولیک و هورمونی هستند. این داروها از نظر ساختاری و عملکردی مشابه هورمون گلوکوکورتیکوئید درون زا (کورتیزول) عمل میکنند. گلوکوکورتیکوئیدها اثرات فوری دارند (گشاد شدن عروق) که به تعامل با DNA بستگی ندارد؛ با این حال، آنها با اتصال به گیرندههای اصلی خود و تعاملی که با DNA دارد، اقدامات طولانی اثر و دیررس ِضد التهابی و سرکوب کننده ایمنی را انجام میدهند، که باعث تغییرات پیچیده در رونویسی ژن میشود. این اثرات ژنومی فقط پس از چند ساعت شروع به آشکار شدن میکنند. همچنین این داروها میتوانند گیرندههای مینرالوکورتیکوئیدی را نیز تحریک کنند، اما در اغلب داروهاي گلوكوكورتيكوئيدی، براي ایجاد اثر مينرالوكورتيكوئيدی قابل توجه، به دوزهاي بالا نياز است. گلوکوکورتیکوئیدهای سیستمیک برای درمان جایگزینی هورمون (در بیماری آدیسون)، در بیماریهای التهابی حاد یا مزمن (آرتریت روماتوئید) و سرکوب سیستم ایمنی (پس از پیوند اعضا) استفاده میشوند. گلوکوکورتیکوئیدهای موضعی برای درمان بیماریهایی مانند درماتوز، آسم و یووئیت قدامی استفاده میشوند. عوارض جانبی شامل اختلالات متابولیکی و غدد درون ریز، افزایش وزن، واکنشهای پوستی، فشار خون بالا و اختلالات روانپزشکی (افسردگی) است. موارد منع مصرف گلوکوکورتیکوئیدهای سیستمیک عبارتند از عفونتهای قارچی سیستمیک و در مورد دگزامتازون، مالاریای مغزی. در آسم میتوان از گلوکوکورتیکوئیدهای استنشاقی استفاده کرد. در صورت وجود عفونتهای موضعی از قبل، گلوکوکورتیکوئیدهای موضعی و چشمی منع مصرف دارند.