جدول محتوا
مهارکننده‌های سیستم رنین-آنژیوتانسین-آلدسترون
خلاصه
مهارکننده‌های سیستم رنین-آنژیوتانسن-آلدوسترون (RAAS) گروهی از داروها هستند که با مهار سیستم رنین-آنژیوتانسن-آلدوسترون عمل می‌کنند و عبارتند از مهارکننده‌های آنزیم مبدل آنژیوتانسین (ACEi)، بلاک‌کننده‌های گیرنده آنژیوتانسن (ARBs) و مهارکننده‌های مستقیم رینین. مهارکننده‌های ACE و ARBs معمولاً در درمان بیماران دارای هایپرتنشن، نارسایی قلبی همراه با کاهش کسر تخلیه، انواع مشخصی از بیماری مزمن کلیوی و همچنین بیمارانی که انفارکشن میوکارد داشته‌اند، به کار می‌روند. این داروها به خصوص در درمان بیماران دیابتی دارای فشارخون بالا نیز بسیار اهمیت دارند، چراکه مانع از شکل‌گیری و گسترش نفروپاتیِ دیابتی می‌شوند. یک عارضه‌ی جانبی شایع مهارکننده‌های ACE، سرفه‌ی ناشی از برادی‌کینین است و این اثر ممکن‌است منجر به تعویض این داروها به داروهای دیگر (مثلاً ARBs) شود، در حالی‌که آنژیوادم و هایپرکالمی ممکن است در اثر مصرف ARBs و مهارکننده‌های ACE رخ دهد. در صورتی که مهارکننده‌های ACE یا ARBs به خوبی تحمل نشوند، می‌توانیم از مهارکننده‌های مستقیم رنین استفاده کنیم؛ اگرچه این داروها هرگز نباید در ترکیب با مهارکننده‌های دیگر RAAS استفاده شوند.
نگاه کلی
سیستم رنین-آنژیوتانسین-آلدوسترون (RAAS)
- وقتی فعال می‌شود که به دلیلی خونرسانی کلیه‌ها کاهش پیدا کرده باشد.
- اگر فشار شریان کلیوی بیشتر از 10mmHg-15mmHg کاهش یابد، آنزیم رنین (که نوعی آنزیم پروتئولیتیک است) از دستگاه جوکستاگلومرولر ترشح می‌گردد ← رنین، آنژیوتانسینوژن را به آنژیوتانسین I تبدیل می‌کند ← آنزیم مبدل آنژیوتانسین (ACE)، پپتیدهای انتهایی-C واقع بر آنژیوتانسین I را جداکرده و این مولکول را به آنژیوتانسین II تبدیل می‌کند ← فشارخون به دو روش افزایش می‌یابد: انقباض عروقی و تحریک آزادسازی آلدوسترون که منجر به احتباس آب و سدیم می‌گردد.
چارتی که در آن اثرات بیوشیمیای و فیزیولوژیک سیستم رنین-آنژیوتانسین-آلدوسترون و مهارکننده‌های دارویی موجود (پوشش تصویر) خلاصه شده است.
© AMBOSS
انواع مهارکننده‌ی RAAS
مهارکننده‌های آنزیم مبدل آنژیوتانسین (مهارکننده‌های ACE)
- اسامی داروها: اِنالاپریل، لیزینوپریل، رامیپریل، کاپتوپریل و بنازِپریل (benazepril)
- اندیکاسیون‌ها
- هایپرتنشن شریانی
- دیابت شیرین (تیپ I و تیپ II) همراه با:💬
- اندیکاسیون‌های محاظت از کلیه‌ها، مثلاً:
- هایپرتنشن شریانی
- میکروآلبومینوری و پروتئینوری (مخصوصاً ≥ 300mg/g)💬
- بیماری شریان کرونری💬
- اندیکاسیون‌های محاظت از کلیه‌ها، مثلاً:
- نارسایی قلبی همراه با کسر تخلیه‌ی کاهش یافته
- سابقه‌ی انفارکشن میوکارد💬
- بیماری کلیوی مزمن غیردیابتی همراه با پروتئینوری
- بحران هایپرتنسیو همراه با اسکلرودرمی (حتی اگر سطح کراتینین افزایش یافته باشد)
بلاک‌کننده‌ی گیرنده‌ی آنژیوتانسین (ARBs یا زارتان‌ها)
- اسامی داروها: والزارتان، کاندزارتان (candesartan)، لوزارتان و ایربزارتان (irbesartan)
- اندیکاسیون‌ها: همان اندیکاسیون‌های مهارکننده‌های ACE، معمولاً به عنوان داروی خط دوم و در صورتی که مهارکننده‌های ACE توسط بیمار تحمل نشود، به کار می‌روند.
- آنژیوادم: در صورتی که هیچ داروی قابل تحمل دیگری موجود نباشد، می‌توان با نظارت دقیق از آن‌ها استفاده کرد💬
- اثرات جانبی غیر کشنده (مثلاً سرفه‌ی خشک): معمولاً استفاده می‌شوند.
مهارکننده‌های مستقیم رنین
- اسامی داروها: aliskiren
- اندیکاسیون‌ها: در هایپرتنشن شریانی در صورتی که هیچکدام از داروهای مهارکننده‌ی ACE و ARBs تحمل نشوند.