جدول محتوا

اختلالات اسید-باز

خلاصه

اختلالات اسید-باز گروهی از مشکلات‌‌‌اند که با تغییراتی در غلظت یون‌های هیدروژن (+H) یا بی‌کربنات (–HCO3)، که می‌توانند منجر به تغییرات PH خون گردند، شناخته می‌شوند. می‌توانیم این شرایط را به دو دسته‌ی اسیدوز و آلکالوز با منشاء تنفسی یا متابولیک، بسته به علت از بین رفتن تعادل اسید-باز، تقسیم کنیم. تشخیص با تفسیر گازهای خون شریانی (ABG) گذاشته می‌شود. در مورد اسیدوز متابولیک، محاسبه‌ی آنیون گپ روش مهمی برای کم کردن تعداد تشخیص‌های افتراقی ممکن و رسیدن به تشخیص نهایی است. درمان بر اساس شناسایی علت زمینه‌ای صورت می‌گیرد.

پاتوفیزیولوژی

 اسیدوز تنفسیآلکالوز تنفسیاسیدوز متابولیکآلکالوز متابولیک
pH↓↑↓↑
pCO2↑↓↓ (جبران)↑ (جبران)
HCO3↑ (جبران)↓ (جبران)↓↑
مکانیسم
  • ↑ تولید/ دریافت +H یا از دست دادن –HCO3
  •  از دست دادن +H یا ↑ تولید/ دریافت –HCO3
علل شایع
  •  انسداد مسیر هوایی (مثلاً تشدید COPD، آسم برونشیال)
  •  بیماری حاد ریوی (مثلاً پنومونی، ادم ریوی)
  •  ضعف عضلات تنفسی (مثلاً میاستنی گراویس، ALS)
  •  سرکوب سیستم عصبی مرکزی (CNS depression)
    • ترومای سر
    • حالت پست ایکتال
    • مسمومیت دارویی (مثلاً اپیات­‌ها، باربیتورات­‌ها و بنزودیازپین‌­ها)
  •  درد، اضطراب، حمله‌ پانیک
  •  بارداری
  •  هایپوکسمی (مثلاً در ارتفاع بالا)
  •  مسمومیت دارو (مثلاً سالیسیلات، تئوفیلین، پروژسترون)
  •  هایپرونتیلاسیون هنگامی که بیمار تحت تنفس مکانیکی است.
  •  بیماری ریوی (مثلاً پنومومنی، آمبولی ریوی، ادم ریوی)
  •  تومور ساقه مغز (به دلیل ایجاد هایپرونتیلاسیون مرکزی نورولوژیک)
  • اسیدوز متابولیک با آنیون گپ بالا
    • اسیدوز لاکتیک: (مثلاً هایپوکسی شدید بافتی، نارسایی کبد، مصرف متفورمین)
    • کتواسیدوز (مثلاً دیابت شیرین، گرسنگی، الکلیسم)
    • نارسایی کلیوی، اورمی
    • قرص آهن
    • درمان با ایزونیازید
    • تجمع ماده اسیدی خارجی
      • متانول (اسید فرمیک)
      • اتیلن گلیکول (اسید اگزالیک)
      • پروپیلن گلیکول (اسید لاکتیک)
      • تولوئن
      • مسمومیت با سالیسیلات
  • اسیدوز متابولیک با آنیون گپ نرمال
    • اسیدوز توبولار کلیوی (RTA)
    • از دست دادن گوارشی –HCO3 (مثلاً به علت اسهال، فیستول گوارشی، استوم گوارشی)
    • هایپرکلرمی (مثلاً انفوزیون بیش از حد سرم)
    • بیماری آدیسون
    • داروها (مثلاً استازولامید، اسپیرونولاکتون)
  •  پاسخ به کلرید (کلرید نرمال ادراری کمتر از 25 میلی‌­مول بر لیتر)
    • استفراغ یا ساکشن نازوگاستریک
    • هایپوولمی (آلکالوز تغلیظی)
    • دیورتیک لوپ یا تیازیدی
  • مقاوم به کلرید (کلرید افزایش یافته ادرار بیشتر از 40 میلی‌­مول بر لیتر)
    • هایپرآلدوسترونیسم
    • سندرم کوشینگ
    • سندرم بارتر
    • سندرم جیتلمن
    • سندرم لیدل
    • لود ضد اسیدی بالا (مثلاً به دلیل مصرف زیاد داروهای ضد اسید یا درمان قلیایی کردن)
مقدار pH ممکن است که در موارد جبران کامل، در محدوده نرمال باشد

لطفاً برای دسترسی کامل به تمام محتویات، اشتراک ویژه تهیه کنید.

خرید اشتراک ویژه
error: محتوا محافظت‌شده می‌باشد

آنمی سلول داسی شکل

مقاله مربوطه